انواع خسارت‎ های نقض تعهدات قراردادی و شرایط مطالبۀ‎ آنها در نظام حقوقی آلمان با مروری بر رویکرد حقوق ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران

چکیده

ضمانت اجرای نقض تعهدات قراردادی یکی از مهم‌ترین بخش‎های حقوق قراردادها در هر نظام حقوقی است. در حقوق قراردادهای آلمان، تعهد بر اجرای عین تعهد از اولین تعهدات متعهد است. اگر متعهد نتواند چنین تعهدی را انجام دهد، متعهدله حق مطالبۀ خسارت را دارد. مطالعۀ شرایط حاکم بر مطالبۀ خسارت ‏های قراردادی نشان می‎دهد که مفهوم تقصیر قراردادی در اصلاحات جدید قانون مدنی آلمان همچنان مهم است. رابطۀ سببیت و قابلیت پیش ‎بینی زیان از دیگر قواعدی است که بر مطالبۀ این نوع از خسارت ها در حقوق آلمان حاکم است. خسارت‎ های قراردادی در نظام حقوقی آلمان برحسب ماهیت به خسارت تلف مال، خسارت معنوی، ازدست‌دادن فرصت، صدمات جسمانی، خسارت‎ های غیر‎مستقیم، انتظاری و اتکایی و برحسب سبب به خسارت به‌جای اجرا، خسارت ‌تأخیر در اجرا و خسارت‎ های ساده تقسیم‌بندی می ‎شوند که امکان مطالبۀ هر کدام از آن‌ها در این مقاله بررسی شده است. در این پژوهش، شرایط و انواع خسارت ‎های قراردادی از دیدگاه رویۀ قضایی آلمان نیز مورد توجه قرار گرفته است. از آنجا که با استفاده از تجارب تقنینی و قضایی نظام حقوقی آلمان می‎توان خلأهای حقوق تعهدات در ایران را شناسایی کرد، در قسمت‎های مختلف مقاله، مقایسۀ این دو نظام حقوقی نیز با روشی تحلیلی ـ توصیفی مدنظر بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Damages for Breach of Contract in German Legal System with a review on Iranian Law

نویسنده [English]

  • Mina Hosseini
Law Department, University of Science and Culture, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Remedies for breach of contractual obligations are among the most critical areas of contract law in every legal system. In German contract law, the right to receive specific performance is the first obligation of the debtor. If a debtor fails to do this obligation, the creditor has the right to claim compensation for the loss. Reviewing the conditions for a claim for damages shows that the notion of fault is still essential in the new German Civil Code. Causation and the predictability of loss, are some other notable rules for a claim for damages. The possibility of a claim for different contractual damages categorized by nature in this study includes damage to property, personal injury, consequential damages, expectation interests, reliance interests, the loss of opportunity, and the moral damages. The classification of Damages by cause includes Damages in lieu of performance, damages for delay in performance, and the simple damages that have great importance in the new German Civil Code. In this article, the claim for contractual damages and different types of damages also has been taking into account from the German legal precedent viewpoint. Since the use of legislative and judicial experience of the German legal system can identify gaps in the Iranian contract law, in various sections of the article, the comparison of these two legal systems has been considered in an analytical-descriptive manner.

مراجع

احمدوند، ولی الله (1383)، آثار و احکام شرط تعیین خسارت ناشی از تاخیر و عدم اجرای تعهد در حقوق ایران با مطالعه تطبیقی، فصلنامه مصباح، شماره 61، ص 5-32.
بادینی، حسن و فرزان بروجنی، فرناز (1397). «نگرش تحلیلی به امکان فسخ قرارداد با وجود ممکن‌بودن اجرای عین تعهد در حقوق آلمان و ایران». مطالعات حقوقی، دورۀ 10، شمارۀ 1، ص 37-59.
بهاری اردکانی، ابوالفضل، هاشمی باجگانی، سیدجعفر و سلیمیان، اباالفضل (1395). «مسئولیت مدنی ناشی از فرصت ازدست‌رفته». مجلس و راهبرد، سال 23، شمارۀ 86، 1395، ص 69-94.
پارساپور، محمدباقر، قدیمی، احسان و کبیری شاه‌آباد، حمید (1396). «بررسی خودداری از پذیرش اجرای قرارداد از سوی متعهدله در حقوق ایران و فقه امامیه با نگاهی به اصول حقوق قراردادهای اروپا و کنوانسیون بیع بین‎المللی کالا». پژوهش‎های حقوق تطبیقی، دورۀ 21، شمارۀ 4، ص 57-82.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1378). دورۀ حقوق مدنی: حقوق تعهدات. تهران: انتشارات گنج دانش، چاپ سوم.
حسینی مدرس، سیدمهدی و عصمت گلشنی (1392). «طریق جبرانی پرداخت خسارت نقض تعهدات قراردادی در حقوق انگلستان و طرح آن در حقوق ایران». دوفصلنامۀ علمی ـ پژوهشی دانش حقوق مدنی، دورۀ 2، شمارۀ 2، ص 27-39
خورسندیان، محمدعلی و محمدی بصیر، فرهاد (1396). «الزام به اجرای عین تعهدات قراردادی در حقوق ایران در مقایسه با اسناد نوین حقوق خصوصی». دوفصلنامۀ دیدگاه‎های حقوق قضایی، شمارۀ 79 و 80، ص 67-96.
دهقانی، ایمان، محمدرضا فلاح و یوسف جمشیدی (1393). «انقلاب ید امانی به ید ضمانی». فصلنامۀ پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، دورۀ 10، شمارۀ 35، ص 45-60.
دینانی، عبدالرسول و معصومه براهیم باستانی (1396). «مسئولیت مدنی ناشی از صدمات بدنی در حقوق ایران و انگلیس». تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین‎الملل، سال دهم ، شمارۀ 36، ص 137-172.
سلطانی‌نژاد، هدایت‌اله (1395). «بررسی تطبیقی ضابطۀ تشخیص خسارت غیرمستقیم قراردادی». مجلۀ مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، دورۀ 8، شمارۀ 3، ص 51-65.
شهیدی، مهدی (1386). حقوق مدنی، جلد سوم: آثار قراردادها و تعهدات. تهران: انتشارات مجد، چاپ سوم.
صفایی، حسین، عادل، مرتضی، کاظمی، محمود و  میرزا نژاد، اکبر (1387)، حقوق بیع بین‎الملل: بررسی کنوانسیون بیع بین‌المللی 1980 و مقایسۀ آن با مقررات بیع در حقوق ایران، فرانسه، انگلیس و ایالات متحدۀ آمریکا. تهران: انتشارات دانشگاه تهران
صفایی، حسین و رحیمی، حبیب الله(1397)، مسئولیت مدنی (الزامات خارج از قرارداد)، چاپ یازدهم، تهران: انتشارات سمت.
طهماسبی، علی (1397). «مطالعۀ تطبیقی الزام به ایفای عین تعهد و فسخ قرارداد در حقوق ایران و آلمان». پژوهش‎های حقوق تطبیقی، دورۀ 22، شمارۀ 1، ص27-49.
کاتوزیان، ناصر (1387). قواعد عمومی قراردادها، جلد چهارم: اجرای قرارداد. شرکت سهامی انتشار، چاپ پنجم.
کاتوزیان، ناصر (1389). الزام‌های خارج از قرارداد،مسئولیت مدنی، جلد 1: قواعد عمومی. نشر دانشگاه تهران، چاپ نهم.
کاظمی، محمود (1380). «نظریه ازدست‌دادن فرصت در مسئولیت مدنی». مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دورۀ 52، شمارۀ 813، ص 185-227.
نصیری، مصطفی (1387). «نقش تقصیر در مسئولیت قراردادی». مجلۀ دادرسی، شمارۀ 71، ص 10-3.
نقی‌زاده بافقی، پیام (1390). «قوۀ قاهره و تأثیر آن بر مسئولیت، تعهد و قرارداد». تعالی حقوق، سال سوم، شمارۀ 11، ص 27-44.
نیکبخت، حمیدرضا (1375). «آثار قوۀ قاهره و انتفای قرارداد». مجلۀ حقوقی بین‌المللی، دورۀ 15، شمارۀ 21، ص 95-124.
 
Aksoy, H. C. (2016). Impossibility in modern private law. Springer International Pu.
Bejesky, R. (2002). “The Evolution in and International Convergence of the Doctrine of Specific Performance in Three Types of States”. Ind. Int'l & Comp. L. Rev., 13, 353.
Berger, K. P. (2001). “Harmonisation of European Contract law the Influence of Comparative law”. The International and Comparative Law Quarterly, 50(4), 877-900.
Fauvarque-Cosson, B., & Mazeaud, D. (2009). European contract law: materials for a common frame of reference: terminology, guiding principles, model rules. Walter de Gruyter.
Fuller, L. L., & Perdue, W. R. (1936). “The reliance interest in contract damages: 1”. The Yale Law Journal, 46(1), 52-96.
Gotanda, J. Y. (2006). Damages in Lieu of Performance because of Breach of Contract. Public Policy Research Paper, (2006-8).
 
 
Jansen, C. (2016). Accidental Harm Under (Roman) Civil Law. In the Challenge of Chance (pp. 233-247). Springer, Cham.
Lando, O., & Beale, H. G. (Eds.). (2000). Principles of European contract law: Parts I and II. Kluwer Law International BV.
Mak, V. (2009). Performance-oriented remedies in European sale of goods law. Bloomsbury Publishing.
Markesinis, B. S., Unberath, H., & Johnston, A. C. (2006). The German Law of Contract: a comparative treatise. Bloomsbury Publishing.
Oliveira, N. M. P. (2005). “The German Act to Modernize the Law of Obligations as a Model for the Europeanization of Contract Law? The New Rules Regarding Impossibility of Performance from the Perspective of a Portuguese Lawyer”. Comparative Law, 129, 135.
Pieck, M. (1996). “A Study of the Significant Aspects of German Contract Law”. Ann. Surv. Int'l & Comp. L., 3, 111.
Reimann, M., & Zekoll, J. (Eds.). (2005). Introduction to German law (Vol. 11). Kluwer Law International.
Ridder, P., & Weller, M. P. (2014). Unforeseen circumstances, hardship, impossibility and force majeure under German contract law. Eur. Rev. Private L., 22, 371.
Samuel, G. (1999). Sourcebook on obligations and legal remedies. Routledge.
Schneider, E. C. (1995). “Consequential damages in the international sale of goods: Analysis of two decisions”. U. Pa. J. Int'l Bus. L., 16, 615-668.
Treitel, G. H. (1976). Remedies for breach of contract: courses of action open to a party aggrieved. JCB Mohr; Mouton.
Von Bar, C., Drobnig, U., & Alpa, G. (2004). The interaction of contract law and tort and property law in Europe: a comparative study. sellier. european law publ.
Wagner, T. (2014). Limitations of Damages for Breach of Contract in German and Scots Law-A Comparative Law Study in View of a Possible European Unification of Law. Hanse L. Rev., 10, 73.
Zekoll, J., & Wagner, G. (Eds.). (2018). Introduction to German law. Kluwer Law International BV.
Zimmermann, R. (2002). Breach of contract and remedies under the new German law of obligations. Sapeinza, Rome
حقوق فناوری های نوین
دوره 1، شماره 1 - شماره پیاپی 1
فروردین 1399
صفحه 135-165

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 06 تیر 1399
  • تاریخ بازنگری: 22 تیر 1399
  • تاریخ پذیرش: 23 تیر 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار