تکالیف متعهدله در قرارداد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه شهید بهشتی

2 دانش‌آموختۀ دکتری حقوق خصوصی دانشگاه تهران

چکیده

نقش متعهدله در پیشبرد قراردادها اغلب نادیده انگاشته می­شود و تقریرات حقوقی غالبا در مقام تبیین نقش متعهد و وظایف او در اجرای قرارداد بوده‌اند. این درحالی است که متعهد‌له نیز برای تسهیل اجرای تعهدات قراردادی وظایفی برعهده دارد که شایسته تامل و توجه­ است. بدینسان متعهدله وظیفه دارد امکان انجام تعهد را به گونه‌ای فراهم آورد که متعهد بتواند ضمن عمل به تکالیف قانونی و قراردادی خود، آنچه را که متقابلاً استحقاق دارد دریافت نماید. این موضوع در بعضی از اسناد بین‌المللی که ایران نیز به آن‌ها پیوسته، قابل مشاهده است. هم‌چنین، بعضی مواد قانونی موجود نیز مؤید این موضوع هستند.
این مقاله تکالیف متعهدله و ضمانت اجرای نقض هریک از تکالیف را در مقاطع زمانی گوناگون قرارداد، مورد بررسی قرار داده و مصادیق آن را برمی‌شمرد. ارائه اطّلاعات، مطالبه تعهّد، بازرسی تعهد و پذیرش آن از تکالیف متعهدله حین اجرای قرارداد هستند. در صورت نقض قرارداد، اولویت الزام، مذاکره دوستانه، اعمال به موقع حقّ فسخ و تقلیل خسارات از جمله مواردی است که متعّهدله باید به آن عمل کند. عقیم ماندن قرارداد نیز تکالیفی هم‌چون مذاکره مجدّد و فسخ را برای او به دنبال خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Obligee’s Duties in a Contract

نویسندگان [English]

  • Mohammad Kazem Mahtabpour 1
  • Afrooz Samadi 2
1 Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2 Ph. D in Private Law, Tehran University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The role of the obligee in advancing contract is usually ignored and Legal reviews often study the role of the obligor and his obligations. However, the obligee undertakes tasks that are significant to facilitate the performance of contractual obligations. In this way, the obligee shall enable the obligor to fulfill his obligations and reciprocally benefits from what he deserves. This matter can be detected in some international documents to which Iran is a party. Some legal articles have also approved it.
This article describes the responsibilities of the obligee and their sanctions during different phase of the contract. Providing information, demanding the performance of the contractual obligations and inspection are the examples of oblige responsibility during the execution of contract. In the event of a breach of contract, the priority of demanding the execution of the contract (specific performance), the timely application of the termination right and reduction of the damage are among his obligations. In the case of the frustration of the contract, renegotiation and on- time termination are his obligations as reviewed in the third chapter.

کلیدواژه‌ها [English]

  • obligee’s obligations
  • providing information
  • specific performance
  • re- negotiation
ابهری، حمید و کاویار، حسین (1392). «نظریۀ تقلیل خسارت در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا (۱۹۸۰ وین) و حقوق ایران». دانش حقوق مدنی، سال دوم، شمارۀ 1، ص ۷۹-۹۴.
ارسطا، محمدجواد (1381). «بازفروش کالا». پژوهشنامۀ حکمت و فلسفۀ اسلامی، شمارۀ ۳ و ۴، ص ۹۲-۱۱۷.
اسکینی، ربیعا (1367). «وجه التزام در قراردادهای تجاری بین‌المللی». مجلۀ حقوقی بین‌المللی، شمارۀ ۹، ص ۴۱-۸۸.
اصغری آق‌مشهدی، فخرالدّین (1391). «حق فروشنده در مطابق کردن کالا با قرارداد-مطالعۀ تطبیقی در کنوانسیون بیع بین‌الملل کالا وین ۱۹۸۰، حقوق انگلیس و حقوق ایران». نامۀ مفید، شمارۀ ۹۱، ص ۱۱۱-۱۲۶.
اصغری آق‌مشهدی، فخرالدین و زارعی، رضا (1389). «حق بازفروش کالا مطالعۀ تطبیقی». فصلنامۀ پژوهشگاه بازرگانی، شمارۀ 57، ص ۱۸۳- ۲۰۷.
اصغری آق‌مشهدی، فخرالدین و محمدزاده، علی (۱۳۸۷). «بررسی تطبیقی حق درخواست تعمیر کالا از سوی خریدار در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا ۱۹۸۰ وین و حقوق ایران». پژوهشنامۀ بازرگانی، دورۀ 13، شمارۀ ۴۹، ص ۱۲۱-۱۴۴.
اصفهانی، محمدحسین (۱۴۱۹). حاشیه کتاب ‌المکاسب، جلد 1. ذواقربی.
اصفهانی، محمدحسین (بی‌تا). حاشیه کتاب‌ المکاسب، جلد 5. بی‌جا.
ایران‌پور، فرهاد (1390). نظام حقوقی حاکم بر قراردادهای تجاری بین‌المللی. تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
باریکلو، علیرضا و خزائی، علی (۱۳۹۰). «اصل حسن نیت و پیامدهای آن در دورۀ پیش‌قراردی؛ با مطالعۀ تطبیقی در حقوق انگلیس و فرانسه». مجلۀ حقوقی دادگستری، شمارۀ ۷۶، ص ۵۳-۸۸.
برزگر صمغ‌آبادی، اکبر(1387). «تعدیل وجه التزام در حقوق ایران، مصر و انگلستان». نشریۀ گواه، شمارۀ ۱۲، ص ۱۲۸-۱۳۲.
جنیدی، لعیا (1381)/ «مطالعۀ تطبیقی تعهد به دادن اطلاعات با تأکید بر نظام‌های کامن لا». مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دورۀ ۵۶، ص ۱۱-۴۸.
خمینی، روح‌الله (1368). کتاب البیع، جلد۵. قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.
خندانی، پدرام و خاکباز، محمد (۱۳۹۲). «تفسیر نظریۀ عدالت معاوضی در قلمرو قراردادها». مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شمارۀ 8، ص ۶۹-۸۴..
دیمتئو، لاری. ای؛ لوسین جی. دووگ؛ استفانی گرین؛ ویرجینیا جی. مائورر؛ ماریسا آنه پا گناتارو (۱۳۸۷). «تعهدات خریدار در بیع بین‌المللی (مطالعه‌ای تحلیلی در رویه قضایی کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا)»، مجله حقوقی بین‌المللی، شماره ۳۸، ص ۱۹۹- ۲۳۲.
رفیعی، محمدتقی و حسینی، منصوره (۱۳۹۱). «بررسی تطبیقی ضمانت‌های اجرایی نقض قابل پیش‌بینی قرارداد در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا، اصول قراردادهای تجاری بین‌المللی و حقوق ایران». مطالعات حقوق تطبیقی، شمارۀ 4، ص ۴۱-۶۴.
شعاریان، ابراهیم (1390). «تعهد همکاری متعهد‌له در اجرای قرارداد». مجلۀ حقوق خصوصی، دورۀ 8، شمارۀ 18، ص ۱۰۹-۱۳۸.
شعاریان، ابراهیم و رحیمی، فرشاد (1393). «بازرسی کالا و اخطار عدم انطباق آن در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا و حقوق ایران». پژوهش‌های حقوق تطبیقی، شمارۀ ۸۳، ص ۷۵-۹۸.
شعاریان، ابراهیم و مولائی، یوسف (1392). «شرایط و موانع اعمال قاعدۀ تقلیل خسارت». پژوهش حقوق خصوصی، سال دوم، شمارۀ 3، ص ۳۵-۶۴.
شقایی، محمدرضا (۱۳۷۶). بررسی تطبیقی تغییر اوضاع و احوال در قراردادها. تهران: انتشارات ققنوس.
شهیدی، مهدی (1388الف). حقوق مدنی ۳. تهران: انتشارات مجد.
شهیدی، مهدی (1388ب). سقوط تعهدات. تهران: انتشارات مجد.
شیروی، عبدالحسین (1377). «فسخ قرارداد در صورت امتناع متعهد از انجام تعهد در حقوق ایران». مجلۀ مجتمع عالی قم، سال اول، شمارۀ 1، ص ۴۹-۷۲.
صادقی نشاط، امیر (1388). «حق فسخ با وجود امکان الزام به اجرا در حقوق ایران». مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شمارۀ ۴، ص ۲۹۷-۳۱۴.
صفایی، حسین (1389). قواعد عمومی قراردادها، جلد 2. تهران: نشر میزان.
صفایی، حسین و رحیمی، حبیب‌الله (۱۳۸۹). مسئولیت مدنی (الزامات خارج از قرارداد). تهران: انتشارات سمت.
صفایی، حسین و الفت، نعمت‌الله (1389). «اجرای اجباری عین تعهد و تقدّم آن بر حقّ فسخ قرارداد». نامۀ مفید، دورۀ 16، شمارۀ ۷۹، ص ۴۳-۶۲.
صفایی، حسین، عسگری، جعفر (۱۳۹۳). «نقض قابل پیش‌بینی قرارداد در فقه و حقوق ایران با نگاهی به نظام کامن‌لا وکنوانسیون وین ۱۹۸۰». پژوهشنامۀ حقوق اسلامی، شمارۀ ۴۰، ص ۵-۲۸.
صمدی، افروز (۱۳۹۹). قلمرو ضمان قهری در حقوق ایران و فرانسه. رسالۀ دکتری حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران.
عدل، مصطفی (1389). حقوق مدنی. تهران: انتشارات خرسندی.
عرفانی، محمود (1378). «طرق جایگزین حل‌وفصل دعاوی در حقوق تجارت». مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شمارۀ ۴۳، ص ۲۱-۳۶.
عسکری، سامان و احتشامی، سامان (۱۳۹۵). «مقایسۀ نظریۀ عقیم‌شدن قرارداد با نظریات قوۀ قاهره، تغییر اوضاع و احوال و دشواری اجرای قرارداد». مطالعات فقه و حقوق اسلامی، دورۀ 8، شمارۀ ۱۴، ص ۱۷۳-۱۹۴.
قاسمی حامد، عباس (1393). «غیرحرفه‌ای، متعهدله ارائۀ اطلاعات در حقوق فرانسه». نشریۀ مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ 5، شمارۀ 1، ص ۲۲۹-۲۴۴.
کاتوزیان، ناصر (138۷). قواعد عمومی قراردادها، جلد 1. تهران: شرکت سهامی عام انتشار.
کاتوزیان، ناصر (1389). قواعد عمومی قراردادها، جلد 3. تهران: شرکت سهامی عام انتشار.
کاتوزیان، ناصر (1385). دورۀ عقود معین، جلد 4. تهران: شرکت سهامی عام انتشار.
گندمکار، رضاحسین (۱۳۹۸). «بررسی تطبیقی مطالبۀ اجرای تعهد در حقوق ایران (اسلام)، فرانسه و انگلیس». پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، دورۀ 6، شمارۀ ۲.ص 155-182.
لطفی، اسدالله (۱۳۹۱). «قاعدۀ وجوب دفع ضرر محتمل و کاربرد آن در قانون آیین دادرسی مدنی». دیدگاه‌های حقوق قضایی، شمارۀ ۵۹، ص ۲۰۵-۲۳۴.
محقق ‌داماد، مصطفی و جعفری خسرو‌آبادی، نصرالله (۱۳۸۹). «بررسی قاعدۀ مقابله با خسارت بر اساس فقه اسلامی و حقوق موضوعۀ ایران». فقه و مبانی حقوق اسلامی، دورۀ 43، شمارۀ 2، ص 118-103.
ملک‌پور، ملک رضا (1379). «بازرسی کالا و اینکوترمز ۲۰۰۰». تازه‌های اقتصاد، شمارۀ ۹۰، ص ۶۱-۶۲.
مهتاب‌پور، محمدکاظم (۱۳۹۴). مبنا و ماهیت تکالیف متعهدله در اجرای قرارداد. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد حقوق اسناد و قراردادهای تجاری، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری.
یوسف‌زاده، احمد، سخنور، مهدی و رستم‌زاده اصلی، سروش (۱۳۹۷). «تعدیل قضایی قرارداد بر مبنای عدم تعادل اقتصادی آن در حقوق ایران، حقوق آمریکا و اسناد بین‌المللی». دانش حقوق مدنی، دورۀ 7، شمارۀ 2، ص 64-75.
 
Berger, Klaus Peter (2003). “Renegotiation and Adaptation of International Investment Contracts: The Role of Contract Drafters and Arbitrators”. Vanderbilt Journal of Transnational Law, 36, 1347-1380.
Butler, A. E. (2007). A principle guide to the CISG: negotiations through litigation. Aspen Publishers.
Collins, H. (1992). “Implied Duty to Give Information During Performance of Contracts”. Modern Law Review, 55, 556-562.
Eisenberg, M. A. (2002). “The Duty to Rescue in Contract Law”. Fordham Law Review, 71, 647-694.
Reifegerste, S., & Weiszberg, G. (2004). “Obligation de minimizer le dommage et “raisonnable” en droit de commerce international”.  Int'l Bus. LJ, 181.
Rimke, J. (1999). Force majeure and hardship: Application in international trade practice with specific regard to the CISG and the UNIDROIT Principles of International Commercial Contracts. In Review of the Convention on Contracts for the International Sale of Goods, Kluwer.
Stone, B. (2015). “Contracts for the international sale of goods: the convention and the code”. Michigan State International Law Review, 23, 753-821.
UNCITRAL (1988). Legal Guide on Drawing up International Contracts for the Construction of Industrial Works. Exemption Clauses, No. 1, 12, Chapter XXII. available on: https://www.trans-lex.org/790100/_/uncitral-legal-guide-on-drawing-up-international-contracts-for-the-construction-of-industrial-works-exemption-clauses-no-1-12/, last visited 2019.07.04.
Unidroit Principles of International Commercial Contracts (2010). available on: https://www.unidroit.org/instruments/commercial-contracts/unidroit-principles-2010, last visited 2019.07.05.