امکان‌سنجی اعمال حقوق معنوی مؤلف تحت فناوری‌های نوین اطلاعات و ارتباطات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، مؤسسۀ عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی (نهاد ریاست جمهوری)، تهران، ایران

چکیده

حقوق مالکیت فکری با گسترش فناوری‌های جدید فرازونشیب‌های بسیاری را پشت سر گذاشته است و متناسب با این فناوری‌ها تغییراتی نیز در خود جای داده است. یکی از جهاتی که متناسب با فناوری‌های نوین نیاز به مطالعه و تفحص بیشتر دارد و کمتر بدان توجه شده، حقوق معنوی مؤلف است. با وجود این بی‌توجهی، همواره کشمکش میان منافع مؤلفان و صاحبان مؤسسات اقتصادی و مالی مانند رسانه‌ها و شرکت‌ها و بنگاه‌های فعال در حوزۀ حق مؤلف بر سر تحدید یا عدم‌تحدید حقوق معنوی بنا به اقتضائات ناشی از پیشرفت فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات باقی مانده است. بدین منظور، در این پژوهش، با روشی تحلیلی ـ توصیفی و با مطالعۀ چالش‌های حق معنوی مؤلف در رویارویی با فناوری‌های جدید اطلاعات و ارتباطات مانند متاورس و هوش مصنوعی، نتیجه‌گیری شده است که درحالی‌که برخی از آفرینش‌های مخلوق فناوری‌های نوین باید از قلمرو حمایت حقوق معنوی خارج شوند، نباید به کلی منکر وجود حقوق معنوی در این آفرینش‌ها شد و حقوق معنوی مؤلف در این فضا باید بیشتر از هرچیز به دنبال ایجاد توازن میان حقوق مؤلف و اقتضائات خاص این فناوری‌ها بر اساس معیارهایی مانند میزان اصالت و لطمه به حیثیت و شهرت مؤلف باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Possibility of Exercising Moral Rights under Modern Information and Communication Technologies

نویسندگان [English]

  • zahra Shakeri 1
  • Yasaman Jafarpour 2
1 Assistant Professor, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Ph.D. student in private law, Institute for Management and Planning studies (IMPS), Tehran, Iran
چکیده [English]

Despite the development of new technologies, intellectual property rights have gone through many ups and downs, and sometimes there have been changes in accordance with these technologies. One of the aspects that needs more study and investigation in accordance with new technologies is the author's moral rights. Despite this neglect, there has always been a conflict between the interests of authors and the owners of economic and financial institutes, such as the media and companies active in the field of copyright, over the limitation or non-limitation of moral rights. For this purpose, the present research tries to answer the above question with an analytical-descriptive method and by studying the challenges of the moral rights of the author in the face of new information and communication technologies. And in the end he concludes; while some creations created by new technologies should be excluded from the protection of moral rights, the existence of moral rights in these creations should not be completely denied. And the author's moral rights in this territory should more than anything seek to create a balance between the author's rights and the specific requirements of these technologies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Information and Communication Technology
  • Moral Right
  • Intellectual Property
  • Limitation of Right

مراجع

اسلامی‌تبار، امیر و ناصر، مهدی (1399الف). تحلیل مکانیسم و چالش‌‌های ثبت نرم‌افزارها و پروتکل‌های حوزۀ اینترنت اشیا. فصلنامه علمی دیدگاه‌های حقوق قضایی، 25(89)، 21-40.
اسلامی‌تبار، امیر و ناصر، مهدی (1399ب). کارکرد بلاک‌چین در حمایت از کپی‌رایت. پژوهش حقوق خصوصی، 8(30)، 9-38.
اسماعیلی عطاآبادی، عقیل (1398). آثار فناوری‌های بلاک‌چین و قراردادهای هوشمند بر حل‌وفصل اختلافات داوری و دادرسی دادگاه در مرحله‌ای بحرانی. اولین کنفرانس بین‌المللی مدیریت دانش، بلاکچین و اقتصاد، تهران.
حسن‌زاده، محمد (1401). متاورس و سرنوشت سامانه‌های اطلاعاتی. علوم و فنون مدیریت اطلاعات، 8(1)، 7-14.
خادمان، محمود، کوشا، ابوطالب و نوری، فاطمه (1400). شناسایی ماهیت حقوقی رمزارزها با تحلیل ساختاری آن‌ها در نظام حقوقی ایران. مجله حقوقی دادگستری، 85(115)، 349-372.
دهقانی، مریم و اخوان، پیمان (1400). بلاکچین از بیت کوین تا دنیای صنعت. تهران: انتشارات آتی نگر، چاپ اول.
زرکلام و همکاران (1395). تحلیل و ارزیابی حمایت از نرم‌افزار در نظام حقوق مالکیت فکری و نظام متن باز. حقوق تطبیقی، 3(6)، 3-28.
سلطانی‌فر، محمد و مصطفوی، فرحناز (1390). حق مؤلف در دنیای الکترونیک. مطالعات رسانه‌ای، 6(15)، 33-54,
شبیری، حسن (1389). حقوق مالکیت فکری در آثار مبتنی بر رایانه. پژوهش‌های حقوق تطبیقی، 14(2)، 157-194.
فرقان‌دوست حقیقی، کامبیز و نداف، رضوانه (1397). مروری بر رمزارزها، فرصت‌ها و تهدیدها. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 2(7)، 61-74.
کلمبه، کلود (1390). اصول بنیادین حقوق مؤلف و حقوق مجاور در جهان. دکتر علیرضا محمدزاده وادقانی (مترجم). تهران: میزان، چاپ دوم.
Adeney, E. (2005). The moral right of integrity: the past and future of" honour". Intellectual property quarterly, (2), 111-134.
Adler, A. M. (2009). Against moral rights. Calif. L. Rev., 97, 263.
Barnett, S. R. (1983). From New Technology to Moral Rights: Passive Carriers, Teletext, and Deletion as Copyright Infringement-the WGN Case. J. Copyright Soc'y USA, 31, 427.
Davis Jr, T. J. (1988). Fine Art and Moral Rights: The Immoral Triumph of Emotionalism. Hofstra L. Rev., 17, 317.
Eagles, I., & Longdin, L. (2004). Technological creativity and moral rights: A comparative perspective. International Journal of Law and Information Technology, 12(2), 209-236..
Even, Y. (2005). The Right of Integrity in Software: An Economic Analysis. Santa Clara Computer & High Tech. LJ, 22, 219.
Friedmann, D. (2022). Digital Single Market, First Stop to The Metaverse: Counterlife of Copyright Protection Wanted. LAW AND ECONOMICS OF THE DIGITAL TRANSFORMATION, Klaus Mathis and Avishalom Tor, eds. (Springer, forthcoming 2022).
Hansmann, H., & Santilli, M. (1997). Authors' and artists' moral rights: A comparative legal and economic analysis. The Journal of Legal Studies, 26(1), 95-143.
Jimi, S. (2019). How does block chain work in 7 steps-A clear and simple explanation. https://blog.goodaudience.com/blockchain-for-beginners-what-is-blockchain-519db8c6677a.
Kim, G., & Jeon, J. H. (2021). A Study on the Copyright Survey for Design Protection in Metaverse Period. International journal of advanced smart convergence, 10(3), 181-186.
McCutcheon, J. (2013). Perez v Fernandez: Australia's First Decision on the Moral Right of Integrity, Australian Intellectual Property Journal 174. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2297191.
Miernicki, M. (2021). Artificial intelligence and moral rights. AI & SOCIETY, 36(1), 319-329.
Mishchenko, L. (2016). The Internet of things: Where privacy and copyright collide. Santa Clara Computer & High Tech. LJ, 33, 90.
Pessach, G. (2003). The author's moral right of integrity in cyberspace-a preliminary normative framework. International Review of Industrial Property and Copyright Law. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=330561
Rafli, D. P. A. D. (2022). NFT Become a Copyright Solution. Journal of Digital Law and Policy, 1(2), 43-52.
Sundara Rajan, M. T. (2002). Moral rights in the digital age: New possibilities for the democratization of culture. International Review of Law, Computers & Technology, 16(2), 187-197.
Ricketson, S. (1989). Is Australia in Breach of its International Obligations with respect to the protection of moral rights? Melb. UL Rev., 17, 462.
Sterling, J. A. L. (2003). World Copyright Law. London: Sweet and Maxwell, Second Edition.
Zheng, Z., Xie, S., Dai, H., Chen, X., & Wang, H. (2017). An overview of blockchain technology: Architecture, consensus, and future trends. In 2017 IEEE international congress on big data (BigData congress).
 
حقوق فناوری های نوین
دوره 3، شماره 6
پاییز و زمستان
مهر 1401
صفحه 15-29

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 14 شهریور 1401
  • تاریخ بازنگری: 14 مهر 1401
  • تاریخ پذیرش: 29 مهر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار