الزامات استیفای حق بر حریم خصوصی در بستر اینترنت اشیا از منظر حقوق ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده علوم و تحقیقات اسلامی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

2 کارشناس ارشد حقوق حقوق مالی- اقتصادی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

اینترنت اشیا فناوری به ‏هم ‏رساندن اشیا، انسان ‏ها و حیوانات در یک شبکه است که به‏ علت ابعاد گسترده‏ای که در زندگی کنونی بشر دارد، بسیار حائز اهمیت است و این اهمیت در موضوع حفظ حق‏ های افراد مانند حفظ حریم خصوصی آن ‏ها بیشتر است. بر همین مبنا، سؤال اساسی این پژوهش نسبت میان استیفای حق حریم خصوصی به ‏منزلۀ حق بشری و استیفای حق بر اینترنت اشیا در نظام حقوقی ایران است. حق حریم خصوصی از انواع حق‏ های نسل اول است که در تزاحم با حق بهره ‏مندی از اینترنت اشیا قرار گرفته است. حق دوم در زمرۀ حق‏ های اقتصادی و اجتماعی است که اثبات آن در حقوق بین‏الملل محل نزاع است. به‏ علاوه، رتبۀ این حق در مقایسه با سایر مصادیق حق‏های اجتماعی و اقتصادی پایین‏تر است، اما اگر استیفای این حق از ضروریات زندگی بشر در آینده شود، شاید بتوان از استیفای حق حریم خصوصی چشم‏پوشی کرد. محتوای حق حریم خصوصی در حوزّۀ اینترنت اشیا شامل مدیریت و نظارت فرد بر داده ‏های شخصی خود از یک‏سو و از سوی دیگر، رعایت امنیت در سه حوزۀ امنیت خود سامانه ‏های اینترنت اشیا و سامانه ‏های مرتبط با آن در مقابل هک و نفوذ، امنیت و رعایت اصول در هنگام جمع ‏آوری قانونی داده ‏ها و امنیت در هنگام نگه‏داری و استفاده از داده ‏ها است و مصادیق نقض حق حریم خصوصی افراد در حوزۀ اینترنت اشیا در قوانین ایران شامل هتک حرمت و حیثیت افراد، دسترسی غیرمجاز به داده‏ها در سیستم اینترنت اشیا، در دسترس قراردادن داده ‏های موجود در سیستم اینترنت اشیا، حذف یا تخریب یا مختل یا غیرقابل‏ پردازش کردن داده ‏های موجود در سیستم اینترنت اشیا، ازکار‏انداختن یا مختل‏کردن سامانه ‏های اینترنت اشیا و... است که بهترین راهکار برای حمایت از این حق در برابر نقض آن، تصویب قوانین و سیاست‏گذاری‏ های فرهنگی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Requirements for Exercising the Right to Privacy in the Field of Internet of Things in Iran's law

نویسندگان [English]

  • Mohaddeseh Moeinifar 1
  • Delaram Vahidzadeh 2
1 Assistant professor of Theology and Islamic thought (Islamic jurisprudence and fundamentals of Islamic law)/Faculty of Islamic Sciences and Researches/ Imam Khomeini International University (IKIU)/ Qazvin/ Iran
2 M.A. in Financial and Economical Law/ Faculty of Law/ Islamic Azad University Central Tehran Branch/ Tehran/ Iran
چکیده [English]

The Internet of Things is the technology of connecting things, humans and animals in a network that has wide dimensions in current human life. Its importance has increased as the issue of protecting people's rights, such as protecting their privacy, has grown. Accordingly, this paper's fundamental question is the relationship between the right to privacy as a human right and the right to the internet of things in Iran's legal system. The right to privacy is one of the first-generation rights that conflict with the right to enjoy the Internet of Things. The second right relates to economic and social rights, whose proof was disputed under international law. In addition, the rank of this right was lower compared to other examples of social and economic rights. In the future, it may be possible to ignore the fulfilment of the right to privacy if it becomes one of the necessities of human life. The content of the right to privacy in the area of the Internet of Things included the management and monitoring of one's data on the one hand and, on the other hand, compliance with security in the three areas: security of the Internet of Things systems and related systems against hacking and intrusion, security and observance of the principles during the legal collection of data and security during the storage and use of data. In addition, they should observe legal and ethical principles during collecting and using personal data in Iran. Other examples of violating individuals' privacy rights in the field of the Internet of Things in Iran are insulting people, obtaining unauthorised access to data on the Internet of Things system, making data publicly available, deleting or destroying data, disrupting or disabling Internet of Things systems, etc. We conclude that approving laws and cultural policies is the best solution to support this right

کلیدواژه‌ها [English]

  • Internet of Things
  • Internet
  • Right
  • Privacy
  • Iran

مراجع

آقایی طوق، مسلم و ناصر، مهدی (1399). چالش‏های حفاظت از داده‏های خصوصی در حوزۀ اینترنت اشیا: مطالعۀ تطبیقی حقوق ایران و اتحادیۀ اروپا. حقوق اداری، 7(۲۳)، 55-33.
اقدسی، فاطمه و محقق داماد، مریم‏السادات (1400). ابعاد حقوقی حریم خصوصی در اینترنت اشیا. پژوهش‏های حقوقی میان‏رشته‏ای، 2(6)، 50-67.
رئیسی دزکی، لیلا و قاسم‏زاده لیاسی، فلور (1399). چالش‏های نظام حقوقی ایران در نقض داده‏های شخصی و حریم خصوصی در فضای سایبر. حقوقی دادگستری، 84(110)، 123-146.
فرحزادی، علی‏اکبر و ناصر، مهدی (1400). حق بر تبادل داده‏های خصوصی و راهکارهای رفع چالش‏های آن در سازوکار عملکرد ابزارهای اینترنت اشیا. دوماهنامه بررسی‏های بازرگانی، 19(109)، 115-129.
فقیهی، مهدی و نافعی، نوشین (1395). اینترنت اشیا. گزارش‏های کارشناسی (مرکز پژوهش‏های مجلس شورای اسلامی).
گلدینگ، مارتین پی (1381). مفهوم حق (1): درآمدی تاریخی، حق و مصلحت. محمد راسخ (مترجم). تهران: طرح نو.
والدرون، جرمی (1381). فلسفه حق، حق و مصلحت. محمد راسخ (مترجم). تهران: طرح نو.
Chander, A. (2019). The internet of things: both goods and services. World Trade Review, 18(Supplement), S9-S22.
Fornasier, M. D. O. (2019). The Applicability of the Internet of Things (IoT) between Fundamental Rights to Health and to Privacy. Revista de Investigacoes Constitucionais, 6(2), 297-321.
McMeley, C. S. (2014). Protecting consumer privacy and information in the age of the internet of things. Antitrust, 29(1), 71-78.
Poudel, S. (2016). Internet of things: underlying technologies, interoperability, and threats to privacy and security. Berkeley Technology Law Journal, 31(Annual Review 2016), 997-1022.
Robb, C. S. (1998). Liberties, claims, entitlement and trumps, reproductive rights and ecological responsibilities. The Journal of Religious Ethics, 26(2), 283-294.
Robinson, W. K. (2015). Patent law challenges for the internet of things. Wake Forest Journal of Business and Intellectual Property Law, 15(4), 655-670.
Smith, N. (2019). Protecting consumers in the age of the internet of things. St. John's Law Review, 93(3), 851-882.
Thierer, A. D. (2014). The internet of things and wearable technology: addressing privacy and security concerns without derailing innovation. Richmond Journal of Law & Technology, 21(2), 1-118.
Tschider, C. A. (2018). Regulating the internet of things: discrimination, privacy, and cybersecurity in the artificial intelligence age. Denver Law Review, 96(1), 87-144.
Wafa, T. (2009). Global internet privacy rights: a pragmatic approach. Intellectual Property Law Bulletin, 13(2), 131-158.
حقوق فناوری های نوین
دوره 3، شماره 6
پاییز و زمستان
مهر 1401
صفحه 61-75

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 18 شهریور 1401
  • تاریخ بازنگری: 29 مهر 1401
  • تاریخ پذیرش: 12 آبان 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار