دیجیتال فارنزیک در نظام کیفری ایران و انگلستان

خسروی زاد, افشار; سپهری, روح اله; بابایی, حمیده

doi:10.22133/mtlj.2022.369536.1142

دیجیتال فارنزیک در نظام کیفری ایران و انگلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی، گروه حقوق، واحد نراق، دانشگاه آزاد اسلامی، نراق، ایران.

² استادیار، گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، واحد نراق، دانشگاه آزاد اسلامی، نراق، ایران.

10.22133/mtlj.2022.369536.1142

چکیده

امروزه تحصیل دلیل‌ دیجیتال جایگاهی ویژه‌ یافته است؛ زیرا مجرم سایبری همواره در کمین قرار دارد تا ادلۀ مرتبط با جرم به دست متخصصان فارنزیک نرسد. ازاین‌رو، قواعد علم دیجیتال فارنزیک برای جلوگیری از اقدامات مجرمان سایبری و حفظ تمامیت و محرمانگی داده‌ها طراحی شده است تا نظام‌های کیفری، با پذیرش آن، قواعد کارآمدتری را برای جوامع اعتبار و عرضه کنند. در این تحقیق، با بررسی تطبیقی‌تقریبی دو نظام کیفری انگلستان و ایران در سه بخش (پیش از تحصیل دلیل، حین تحصیل دلیل و پس از تحصیل دلیل)، نظام کیفری‌فارنزیک ایران بسیار ضعیف و ناتوان از تقلید بازشناسایی شد. یکی از این دلایل عدم پیش‌بینی اقدامات آنتی‌فارنزیک در قوانین ایران و به‌ویژه در آیین‌نامۀ جمع‌آوری و استنادپذیری ادلۀ الکترونیکی 1393 است. در نهایت، پیشنهادهایی دربارۀ زمان حذف پوشۀ ریکاوری، مأمور توقیف و تفتیش داده، و مکان آنالیز داده‌ها ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27833836.1401.3.6.11.5

عنوان مقاله [English]

Digital Forensics in Iran and English Criminal Systems

نویسندگان [English]

Afshar Khosravizad ¹
Roohollah Sepehri ²
Hamideh Babaei ²

¹ Ph.D Student in Criminal Law and Criminology, Department of Law, Naragh Branch, Islamic Azad University, Naragh, Iran.

² Assistant Professor, Department of Law, Naragh Branch, Islamic Azad University, Naragh, Iran

چکیده [English]

In obtaining digital evidence, one has to take many different steps. Regarding this, criminal systems still have not agreed upon a unique standard, particularly in the case of digital evidences. Digital forensics, as a science concerning the processes of obtaining evidence, proposes anti-forensic methods that, if they are paid attention to, countries can make their laws more technical in terms of content. Unfortunately, digital forensics does not have a favourable situation in terms of theory and practice. In this respect, the weakness of Acts and instruments such as the Iranian criminal procedure Act and the regulations regarding collecting electronic evidence is apparent. This essay has examined the challenges in digital forensics with a descriptive approach and seeks to approximate them by applying the rules of Iran and English criminal systems.

کلیدواژه‌ها [English]

Anti-forensics
Data
Digital forensics
Data protection
Obtaining evidence

مراجع

آقایی، بهمن (1378). فرهنگ حقوقی بهمن. تهران: گنج دانش، چاپ اول.

ابوالمعالی الحسینی، سیدوحید (1395). قواعد تحصیل دلیل کیفری در فضای سایبر. رسالۀ دکتری، پردیس فارابی دانشگاه تهران.

احمد بن فارس، ابی حسین (1404ه.ق).معجم مقاییس اللغه، جلد 2. بی‌جا: مکتبه الاعلام الاسلامی.

السان، مصطفی (1399). حقوق فضای مجازی. تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهردانش، چاپ چهاردهم.

بابایی، جواد (1400). جرایم رایانه‌ای و آیین دادرسی حاکم بر آن. تهران: معاونت امور فرهنگی قوۀ قضاییه، چاپ ششم.

جعفرزاده، میرقاسم و عاکفی قاضیانی، وحید (1401). محصول دیجیتال به مثابه کالا در حقوق بیع بین‌الملل. مجله حقوق تطبیقی، 1(13)، 165-184.

حیدری، الهام (1393). اعتبار علم قاضی درصدور احکام کیفری در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392. پژوهشنامه حقوق کیفری، ۵(10)، 110-89.

عبدی‌پور، ابراهیم و وصالی، مرتضی (1396). توسعۀ مفهوم و مصادیق مال در فضای مجازی. پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، 4(1)، 112-85.

گلدوزیان، ایرج (1382). ادله‌ی اثبات دعوی. تهران: نشر میزان، چاپ دوم.

مدنی، جلال‌الدین (1378). آئین دادرسی کیفری ۱ و ۲، تهران: پایدار.

میرمحمدصادقی، حسین (1383). جرایم علیه اموال و مالکیت. تهران: نشر میزان، چاپ بیست‌وپنجم.

هاشمی شاهرودی، سید محمود (1378). بایسته‌های فقه جزا. تهران: نشر دادگستر.

یثربی، سیدعلی‌محمد (1385). بررسی علم قاضی در فقه و قانون.‌ حقوق خصوصی، 4(11)، 64-72.

Adams, R. (2012). The Advanced Data Acquisition Model (ADAM): A process model for digital forensic practice (Doctoral dissertation, Murdoch University).

Anderson, T., Schum, D., & Twining, W. (2005). Analysis of Evidence, 2^nd ed, UK: Cambridge University.

Belshaw, S. H. (2019). Next Generation of Evidence Collecting: The Need for Digital Forensics in Criminal Justice Education. Journal of Cybersecurity Education, Research and Practice, 2019(1), 3. https://digitalcommons.kennesaw.edu/jcerp/vol2019/iss1/3

Conlan, K., Baggili, I., & Breitinger, F. (2016). Anti-forensics: Furthering digital forensic science through a new extended, granular taxonomy. Digital Investigation, 18, S66-S75.

Del Carmen, R. V., & Hemmens, C. (2017) Criminal Procedure Law and Practice, 10^th ed, USA: Cengage Learning.

Freiling, F., & Schwittay, B. (2007). A common process model for incident response and digital forensics. Proceedings of the IMF2007.

Hails, J. (2009). Criminal Evidence, 6^th ed, Wadsworth Cengage Learning

Harris, R. (2006). Arriving at an anti-forensics consensus: Examining how to define and control the anti-forensics problem. digital investigation, 3, 44-49.

Jain, A., & Chhabra, G. S. (2014, August). Anti-forensics techniques: An analytical review. In 2014 Seventh International Conference on Contemporary Computing (IC3) (pp. 412-418). IEEE.

Keane, A., & McKeown, P. (2012).The Modern Law of Evidence.UK: Oxford University Press, 9^th ed.

Köhn, M., Olivier, M. S., & Eloff, J. H. (2006). Framework for a Digital Forensic Investigation .Information and Computer Security Architectures Research Group (ICSA) Department of Computer Science University of Pretoriamo.co.za/open/dfframe.pdf

Merriam-Webster. Inc (2003). Merriam-Webster's collegiate dictionary, Springfield, MA, 11th ed.

Moore, R. (2005). Search and seizure of digital evidence (p. 80). LFB Scholarly Pub.

Prasanthi, B. V. (2016). Cyber forensic tools: a review. International Journal of Engineering Trends and Technology (IJETT), 41(5), 266-271.

Shanmugam, K. (2011). Validating digital forensic evidence (Doctoral dissertation, Brunel University School of Engineering and Design PhD Theses).

Singh, C. (2022). Unlocking the law of evidence. NYC: Routledge, 4^thed.

Singh, N. (2021). Recent Challenges in Digital Forensics. ResearchGate.

US-CERT (2008). Computer Forensics. https://www.cisa.gov/uscert/sites/default/files/publications/forensics.pdf

Yaacoub, J. P. A., Noura, H. N., Salman, O., & Chehab, A. (2021). Digital Forensics vs. Anti-Digital Forensics: Techniques, Limitations and Recommendations. ArXiv, abs/2103.17028.