رویکردی حقوقی به تغییر اقلیم با تأکید بر الگوی همگرایی فناورانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای حقوق بین الملل محیط زیست، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد پیوستۀ رشتهٔ معارف اسلامی و حقوق خصوصی، گروه حقوق خصوصی، دانشکدهٔ معارف اسلامی و حقوق، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته مهندسی انرژی، گروه فیزیک عمومی، دانشکده مهندسی انرژی و فیزیک، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران

چکیده

اساس حیات بشری در زیست‌کرهٔ مسکون تعادل در چرخهٔ سه‌‌گانهٔ آب، غذا و انرژی است که، در صورت خلل در این چرخه، حیات دچار مشکل می‌شود. همچنین، بهره‌مندی و بهره‌برداری منصفانه از زمین و منابع طبیعی بر این مهم افزوده می‌شود. حال این‌که، براثر بهره‌برداری‌های نادرست انسانی و مصنوعی، وقایع جبران‌ناپذیری پدید می‌آیند که در ناکامی چرخهٔ حیاتی بشری تأثیر بسزایی دارند. از جملهٔ این وقایع می‌توان به تغییرات اقلیمی اشاره کرد که بحران‌های زیست‌محیطی نامحدودی بر جای می‌گذارند. این مهم مسئلهٔ حاشیه‌ای نیست، بلکه مسئلهٔ روز جهانی و زیست‌کره محسوب می‌شود. در این پژوهش، سعی بر آن است، با برشمردن وقایع و مصائب پیش‌رو، خلأهای ابزاری در حوزهٔ مسئولیت و ضرورت همکارهای بین‌المللی در پرتو دیپلماسی واکاوی شود. این پژوهش درپی پاسخ به این پرسش است که تحقق الگوی همگرایی اقلیمی در روابط دوسویهٔ خود با چرخهٔ سه‌گانه (انرژی، غذا و آب) چگونه محقق می‌شود؟ بر این اساس، اهمیت موضوع تغییرات اقلیمی و اثر مستقیم و غیرمستقیم آن در ابعاد حیاتی بشر ما را بر این داشت تا نگاهی به این موضوع داشته باشیم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Legal Approach to Climate Change with Emphasis on the Model of Technological Convergence

نویسندگان [English]

  • Sobhan Tayebi 1
  • Hussein Movahedian 2
  • Nima Norouzi 3
1 PhD in International Environmental Law, Lecturer, Islamic Azad University, Tehran Science and Research Unit, Tehran, Iran
2 M.A. Student in Islamic Studies and Private Law, Department of Private Law, Islamic Studies and Law Faculty, Imam Sadiq University, Tehran, Iran.
3 M.A. in Energy Engineering, Department of General Physics, Faculty of Energy Engineering and Physics, Amir kabir University of Technology (Tehran Polytechnic), Tehran, Iran.
چکیده [English]

The basis of human life in the inhabited biosphere is the balance in the triple cycle of water, food and energy. Also, fair use and exploitation of land and natural resources are added to this importance. However, due to human and artificial carelessness, irreparable events appear that significantly impact the failure of the human life cycle. We can mention climate changes that leave unlimited environmental crises among these events. This is not a marginal issue, but it is considered an ongoing and crucial global issue. This research attempts to analyse the gaps in tools in the field of responsibility and the necessity of international partners in the light of diplomacy by enumerating the upcoming events and sufferings. This research seeks to answer how the climate convergence model is realised in its two-way relationship with the triple cycle. With this description, the importance of climate change and its direct and indirect effects on vital human dimensions made us look at this issue.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Climate change
  • Convergence
  • Promoting tools
  • Right to environment
اکبری، محمدرضا، رضوانفر، احمد، حسینی، سید محمود، علم بیگی، امیر و لیاقت، عبدالمجید (1398). بررسی کنشگری شورای عالی آب در حکمرانی منابع آب ایران: تحلیلی مبتنی بر مصوبات (1397-1398). فصلنامۀ علمی - پژوهشی سیاستگذاری عمومی، ۵(۴)، 9-31.
بیسواس، آسیت کی و تورتاخادا، سسیلیا (1397). امنیت آب، تغییر اقلیم و توسعۀ پایدار، ترجمهٔ سیده فاطمه آقامیر و عبدالمجید مهدوی دامغانی. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی (ره).
پورهاشمی، سید عباس و ازغند، بهاره (1392). حقوق بین‌الملل محیط زیست. تهران: انتشارات دادگستر.
دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (1395). اصول و مبانی روابط بین‌الملل، جلد دوم. تهران: نشر سمت.
روح‌الأمینی، محمود (1397). آسیب‌شناسی قوانین ایران در قبال صیانت و حفظ منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی. نشریۀ مطالعات حقوق انرژی، ۴(۱)، 61-90.
روش، کاترین (1391). بایسته‌های حقوق محیط زیست، ترجمه و تحقیق علی مشهدی. تهران: انتشارات خرسندی.
ساردوئی نسب، محمد و قائمی،‌ هادی (1401). حقوق انرژی برق: مطالعهٔ تطبیقی با حقوق اتحادیهٔ اروپا. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
شلاگر، نیل و ویسبلت، جین (1394). انرژی جایگزین: نگرشی بر انرژی‌های نو و تجدیدپذیر، ترجمهٔ محمدرضا صبور و کیان برابری و رؤیا بزازداده. تهران: انتشارات دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی.
شیلتون، دینا و کیس، آلکساندر (1389). کتابچۀ قضایی حقوق محیط زیست، ترجمه و تحقیق محسن عبداللهی. تهران: انتشارات خرسندی.
طیبی، سبحان (1396). دیپلماسی محیط زیست و تأثیر آن بر تعاملات بین‌المللی و صلح جهانی. تهران: انتشارات خرسندی.
عوامی، اکرم (1397). پیوند آب و انرژی در صنعت: مبانی، روش‌ها و کارکردها. تهران: مؤسسۀ انتشارات علمی دانشگاه صنعتی شریف.
قاسمی، فرهاد (1393). نظریۀ روابط بین‌الملل و مطالعات منطقهای. تهران: نشر میزان.
گارسیا، ایوان فرانسیسکو، دوران، ویکتور هوگو، موریل، خوسه لوئیس و رودریگز، کارمن روسیو (1398). آب و کشاورزی پایدار، ترجمهٔ رضا میرزایی تالار پشتی و هدا محمدی. تهران: مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
گزارش پایگاه خبری ایسنا (1400). آخرین بازدید: 10.10.1401.  https://www.isna.ir/news/1400090806109
گزارش خبری ایسنا (1391). آخرین بازدید: 10.10.1401. https://www.isna.ir/news/91091909965
محمودی، باقر و محمدی، عادل (1396). جایگاه اصول حقوق بین‌الملل در برابر تغییرات اقلیمی در جامعۀ جهانی. تهران: انتشارات خرسندی.
مرکز بررسی‌های استراتژیک (1399). مسئله‌شناسی ساختارها و نهادهای آب ایران (گزارش 1- آسیب‌شناسی شورای عالی آب). شمارۀ مسلسل: 561، کد گزارش: ۹۹-۱۳۰.
مقیمی، همایون (1398). آبشناسی پیشرفته. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
موسوی، سید فضل‌اللّه (1392). حقوق بین‌الملل محیط زیست (تحقیقی از دانشگاه ‌هاروارد). تهران: نشر میزان.
هورلبرت، مارگوت آن (1400). حکمروایی سازگار با بحران (خشکسالی و سیل در مناطق روستایی)، ترجمهٔ پیام ابراهیمی و محسن محسنی ساروی. تهران: مؤسسۀ انتشارات دانشگاه تهران.
هوشمند، رحمت‌اللّه (1396). تولید برق در نیروگاه‌ها. اصفهان: دانشگاه اصفهان.
هیوود، اندرو (1396). سیاست جهانی، جلد دوم، ترجمهٔ سید مسعود موسوی شفائی. تهران: نشر سمت.
یزدانی، محمدرضا (1396). تغییر اقلیم و مدیریت منابع آب. سمنان: انتشارات دانشگاه سمنان.
یزدانیان، علیرضا (1395). حقوق مدنی، حقوق تعهدات: قواعد عمومی مسئولیت مدنی، جلد دوم. تهران: نشر میزان.
Down to Earth (2020). Last Visited: 30/12/2022.  https://www.downtoearth.org.in/news/agriculture/every-day-28-people-dependent-on-farming-die-by-suicide-in-india-73194
Farber, J., & Downing, D. (2021). How Can Environmental Regulation Impact Markets and Trade Patterns? Part 1. United States International Trade Commission, Executive Briefing on Trade, 1-2.
Lyster, R., & Bradbrook, A. (2006). Energy Law and the Environment. New York: Cambridge University Press.
The World Commission on Environment and Development (2010). “Our Common Future”, Northants: Oxford University Press.