اتخاذ روش میانجیگری در حل و فصل دعاوی سرمایه گذاری نفت و گاز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری حقوق خصوصی، گرایش مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

2 دانشیارگروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

نظام حل‌وفصل اختلافات سرمایه‌گذاری بین‌المللی در پرتو تحولات تاریخی راهی طولانی را پیموده است. امروزه روش داوری شیوۀ مرسوم حل‌وفصل اختلافات سرمایه‌گذاری به‌‌شمار می‌رود. داوری سرمایه‌گذاری با وجود مزیت‌های بسیار در سال‌های اخیر از جنبه‌های گوناگون ازجمله هزینه‌های زیاد، زمان طولانی رسیدگی‌ها و تقابلی‌بودن محل انتقاد است. در راستای یافتن راهی برای جایگزین‌کردن روشی که انتقادات داوری سرمایه‌گذاری به آن وارد نباشد، اقبال جهانی به شیوه‌های مسالمت‌آمیز که از منظر انعطاف، کارایی اقتصادی و مسالمت‌آمیزبودن، به نیازهای ذی‌نفعان (به‌خصوص صنعت نفت و گاز) پاسخ دهد و درعین‌حال واجد ضمانت اجراهای مؤثر نیز باشد، روزبه‌روز بیشتر احساس شده است. میانجیگری، با توجه به این‌که روشی مسالمت‌آمیز است که توسط فرد یا نهادی ثالث به طرفین کمک می کند که راهکار مقبولی برای اختلافات خود بیابند، ماهیتاً این قابلیت را دارد که جایگزین روش‌های دیگر شود، به‌خصوص در اختلافات سرمایه‌گذاری نفت و گاز که ارجاع اختلافات به داوری هزینه‌های زیادی را به طرفین تحمیل می‌کند، استفاده از روش میانجیگری به طرفین اختلاف کمک می‌کند با صرف زمان و هزینۀ کمتر و با انعطاف زیاد، به روشی کاراتر اختلافات خود را حل‌وفصل کنند. البته باید درنظر داشت در کنار مزایای گفته‌شده، چالش‌های اجرای توافق‌های ناشی از روش میانجیگری، نبود مهارت‌ها و ساختارهای مدیریتی برای مدیریت بهینۀ اختلافات از طریق میانجیگری و همچنین وجود ذی‌نفعان متعدد در اختلافات سرمایه‌گذاری نفت و گا، باید مورد توجه قرار گیرد که در این مقاله بررسی شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Mediation in oil and gas Investor-State Dispute Settlement

نویسندگان [English]

  • Naghmeh Javadpour 1
  • Majid Ghamami 2
1 PhD in Private Law, International Oil and Gas Contract Management, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Private Law, Faculty of Law and Political Sciences, Tehran University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Investor-state dispute settlement mechanism has evolved through historic changes. Nowadays, arbitration as one of the main dispute settlement mechanisms is preferred and common dispute settlement mechanism in this area. Investment arbitration with all the advantages, has been criticized from proceeding costs and long processes perspectives. Consequently, global tendency to propose and adopt more peaceful and ,flexible and efficient dispute settlement mechanisms which potentially can meet beneficiaries’ needs and endow proper enforcement feature to states and investors, has risen enormously. as a result, Mediation dispute settlement mechanism has the mentioned features, however, it should be noted that besides all its advantages and good points to parties, some challenges in this regard exist. in other words, in terms of enforcement challenges , legal bans and management challenges and pre - requisites still exists which may in turn can be considered as constraints to mediation and comprehensive study shall be carried out before adopting this method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mediation
  • new York
  • convention

مراجع

ابراهیمی، نصرالله و سلطان‌زاده، سجاد (۱۳۹۳). مفهوم سرمایه‌گذاری در رویۀ داوری مرکز حل‌وفصل اختلافات سرمایه‌گذاری خارجی (ایکسید). مجله حقوقی بین‌المللی، (50)، 77-108.
بهمئی، محمدعلی و برهانی، محسن (۱۳۹۷). صلاحیت دیوان داوری در دعوای نفتی یوکاس علیه دولت روسیه. حقوق خصوصی، 15(2)، 323-347.
جعفری ندوشن، شهاب (۱۳۹۲). رسیدگی‌های موازی در دعاوی سرمایه‌گذاری خارجی و روش‌های مقابله با آن. مجله حقوقی دادگستری، 77(84)، 41-69.
جنیدی، لعیا (۱۳۷۶). قانون حاکم در داوری‌های تجاری بین‌المللی. تهران: دادگستر.
جنیدی، لعیا (۱۳۷۸). نقد و بررسی تطبیقی قانون داوری تجاری بین‌المللی مصوب ۲۶-۶-۱۳۷۶. انتشارات دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی.
جنیدی،لعیا، و غیاثوند قزوینی، نسترن (1396). داوری پذیری در نظام حقوقی ایران با تأکید بر رویه قضایی. حقوق تطبیقی، 13(108)، 25-48.
جوادپور، نغمه، علومی یزدی، حمیدرضا و ابراهیمی، سید نصرالله (۱۳۹۸). حل‌وفصل اختلافات قراردادهای تجاری بین‌المللی از طریق میانجیگری-داوری با تأکید بر نظام حقوقی ایران. پژوهش حقوق خصوصی، 8(29)، 83-112.
زرکلام، ستار (۱۳۷۹). مزایا و معایب میانجیگری- داوری همانند روش جایگزین حل‌وفصل اختلافات. کانون وکلای دادگستری، ۱۷۱.
عسگری، پوریا (۱۳۹۴). حقوق سرمایه‌گذاری خارجی در رویه داوری بین‌المللی. تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
علومی یزدی، حمیدرضا (۱۳۹۸). تقریرات. کنفرانس تخصصی کنوانسیون سازمان ملل درباره موافقت نامه‌های حل‌وفصل بین‌المللی ناشی از میانجیگری (کنوانسیون سنگاپور). تهران: وزارت دادگستری، ۲۳ مهر ۱۳۹۸، دانشگاه تربیت مدرس.
غمامی، مجید و یادگاری، فهیمه (۱۳۹۸). حقوق سرمایه‌گذاری بین‌المللی مفهوم‌شناسی سرمایه‌گذار و سرمایه‌گذاری خارجی. تهران: شرکت سهامی انتشار.
محبی، محسن (1394). مباحثی از حقوق نفت و گاز در پرتو رویه داوری بین‌المللی سلب مالکیت، و غرامت در قراردادهای نفتی همراه با تاریخچه قانونگذاری درباره نفت. مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، چاپ سوم.
موسوی حرمی، یاسمن و نیکبخت، حمیدرضا (۱۳۸۹). محرمانگی در داوری تجاری بین‌المللی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه شهید بهشتی.
Ali, S. F., & Repousis, O. G. (2016). Investor-state mediation and the rise of transparency in international investment law: opportunity or threat. Denv. J. Int'l L. & Pol'y, 45, 225.‏
Bishop, D., Crawford, J., & Reisman, M. (2014). Foreign Investment Disputes: cases, materials, and commentary. Kluwer Law International, The Hague, Netherlands.
Born, B. G., Shenkman, E. (2014). Confidentiality and Transparency in Commercial and Investor-State Arbitration, the Future of Investment Arbitration, Oxford  University Press, p. 8.
Cameron, P. D. (2010). International Energy Investment Law. Oxford University Press.
Chiappino, S. (2021). Summary of Young-OGEMID Symposium No. 10:" Mediation as the New Arbitration? Effects of the Singapore Convention (June 24-July 3, 2019)". Transnational Dispute Management (TDM), 18(3).
Levesque, C. (2013). Encouraging Greater Use of Alternative Dispute Resolution in Investor-State Dispute Settlement: Opportunities and Challenges. In Proceedings of the ASIL Annual Meeting (Vol. 107, pp. 29-32). Cambridge University Press.
Reid, T. & Wallis, J. (2012). Managing Large scale Energy Disputes Dispute resolution in energy sector: a practitioner’s handbook. Publisher: Globe law and business.
United Nations Conferences on Trade and Development (2011). Investor-State Disputes: Prevention and Alternatives to Arbitration. United Nations Conference On Trade And Development. Lexington, Virginia, United States of America.
Wälde, T. W. (2006). International Investment Disputes: Oil, Gas & Energy. Transnational Dispute Management (TDM), 3(5).‏
Walde, T. W. (2004a). Managing international OGEMI-Investment Disputes (Presentation). Oil, Gas & Energy Law, 2(1),
Walde, T. W. (2004b). Proactive Mediation of International Business and Investment Disputes Involving Long-Term Contracts: From Zero-Sum Litigation to Efficient Dispute Management. Bus. L. Int'l, 5, 99.
Xenofontos, A. (2018). Managing Investor-State Disputes in Upstream Oil and Gas Industry: IOC’s Perspective.  OGLE, 16(4).
حقوق فناوری های نوین
دوره 3، شماره 5
بهار و تابستان
فروردین 1401
صفحه 73-85

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 15 فروردین 1401
  • تاریخ بازنگری: 05 تیر 1401
  • تاریخ پذیرش: 05 تیر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار