احراز اصالت در برات الکترونیک در حقوق ایران با نگاهی به حقوق آمریکا و آنسیترال

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد حقوق اسناد و قراردادهای تجاری، دانشکدة حقوق، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد فقه و حقوق، گروه فقه و حقوق، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

3 استادیار حقوق خصوصی دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تهران، ایران

چکیده

امروزه برات الکترونیک در حقوق تجارت، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. از یک‌سو، به‌موازات رعایت اصول تجارت ـ ازجمله اصل سرعت امور تجاری ـ الکترونیکی‌شدن آن نیز اجتناب‌ناپذیر و نیازمند اعمال قواعد و احکامی برای تثبیت و درستی‌سنجی آن‌هاست. از سوی دیگر، با توجه به این‌که اعتبارسنجی قضایی این سند، که نیازمند احراز اصالت در آن نیز هست، در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و نیازمند این است که با استفاده از قواعد بین‌المللی و حقوق کشورهای پیش‌رو در این‌خصوص قواعد حاکم بر این سند قاعده‌مند شود. بنابراین، در تحلیل قوانین ایران در این حوزه، با روش توصیفی و تحلیلی، معیارهای قواعد آنسیترال و همزمان با آن، قوانین ایالات متحده به‌منزلۀ کشوری پیش‌رو در ثبت قواعد الکترونیکی‌شدن اسناد تجاری، دستاورهای بین‌المللی نیل به اعتبارسنجی و صحت‌سنجی تثبیت و انتساب این سند به متعهد و صادرکنندة برات الکترونیک معرفی می‌شود. در این راه، استفاده از ملاک‌های تثبیت امضای الکترونیک و روش‌های اطمینان‌بخش عمومی، که عملی قضایی است، معیارگزینی و به‌منزلة ضابطه‌ای در این‌ خصوص معرفی می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که قواعد آنسیترال در این حوزه، به قواعد عدالت نزدیک‌تر است و برخی قواعد قانون یوتای ایالات متحده درمورد برات الکترونیک با آنچه به‌منزلۀ ضوابط عمومی و خصوصی اعتبارسنجی قضایی سایر ادلۀ الکترونیک است تفاوت دارد. در پس این رویکرد، با استفاده از مادۀ 8 تا 10 قانون آنسیترال درخصوص ایمن‌سازی ادلۀ الکترونیک و همچنین بند 14 بخش دوم قانون یوتای ایالات متحده، لزوم تفکیک رویه‌های احراز اصالت در سند تجاری را به‌واسطۀ رعایت شکل ظاهری آن و اعمالی که در صدور تا پذیرش برات انجام می‌شود و همچنین احراز ایمنی سند الکترونیک برات به‌واسطۀ سنجش‌های تخصصی، اصلاح مادۀ 414 لایحۀ پیش‌نویس قانون تجارت ایران پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Validation of electronic bills of exchange in Iranian law by looking at American law in the light of UNCITRAL

نویسندگان [English]

  • Ali Keshavarz 1
  • Ali Nakhjavani 2
  • naser alidoosti shahraki 3
1 M.A in Law of documents and Commercial contracts, Faculty of Law, University of Judicial Sciences and Administrative Services, Tehran, Iran.
2 M. A in Jurisprudence and Law, Department of Jurisprudence and Law, Faculty of Literature and Humanities, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran
3 Assistant Professor in Private Law, the University of Judicial Sciences and Administrative Services, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Electronic bill of lading has a special place in commercial law today. On the one hand, in parallel with the observance of business principles, including the principle of the speed of business affairs, its electronification is also inevitable and requires the application of rules and regulations to stabilise and validate them. On the other hand, because the judicial validation of this crucial electronic document is ambiguous, it is necessary to use the international rules and the laws of leading countries to regulate the governing rules for this document. Therefore, in the analysis of Iran's laws in this regard with the descriptive and analytical method, the criteria of UNCITRAL rules and combined with those laws of the United States as a leading country in registering the rules of electronification of commercial documents, the international achievements of validation and verification of the confirmation and assignment of this document to the obligee And the issuer of the electronic bill is introduced. This way, electronic signature stabilisation criteria and public assurance methods, a judicial act, can be selected as a criterion and presented as a problem. Investigations showed that the rules of UNCITRAL are closer to the rules of justice in this regard, and some of the rules of the law of Utah in the United States regarding electronic bills of lading are different from what is the public and private link of judicial validation of other electronic evidence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • validation
  • electronic commercial document
  • Iranian and American law
  • electronic signature
  • evidence
اسکینی، ربیعا (1387). حقوق تجارت (برات، سفته...). تهران: سمت.
السان، مصطفی و منوچهری، محمدرضا‌ (1397). ارزیابی اصالت ادله الکترونیکی و ارزش اثباتی آن‌ها. مطالعات حقوقی، 10(2)، 29-52. doi: 10.22099/jls.2018.28058.2765
ساورایی، پرویز (1400). تحلیل حقوقی جنبه‌های ثبوتی و اثباتی انتساب داده‌پیام در قانون تجارت الکترونیک ایران. تحقیقات حقوقی، ۲۴(۹۳)، ۱۶۹-۱۹۲.
ستوده تهرانی، حسن (1386). حقوق تجارت: اسناد تجاری. جلد سوم. چاپ یازدهم. تهران: نشر دادگستر.
ساردویی‌نسب، محمد و طاهری، احد (1393). بررسی قواعد حقوقی حاکم بر برات ‌الکترونیکی. پژوهش‌نامۀ حقوق اسلامی، 15(1), 59-90. doi: 10.30497/law.2014.1572
شاملی، مجید (1397). توثیق برات در نظام حقوقی ایران و فرانسه. فصل‌نامۀ علمی تخصصی دانشنامه‌های حقوقی، 1(1)، 214-234. doi: 10.22034/law.2018.239507
شیروی، عبدالحسین و میری، حمید (۱۳۸۷). بررسی تطبیقی انتقال الکترونیکی اسناد تجاری (برات، سفته و چک). حقوق خصوصی، 5(13)، 165-188.
صادقی نشاط، امیر (1393). اعتبارسنجی اسناد الکترونیک. پژوهش حقوق خصوصی، 3(8)، 46-61.
قرایی، تکتم، هدایی، علیرضا و اسحاقی، محمد (1400). امکان‌سنجی استنادپذیری ادلۀ الکترونیک در فقه، با نگاهی به قانون تجارت الکترونیک ایران. فقه و مبانی حقوق اسلامی، 54(2)، ۴۴۵-467. doi: 10.22059/jjfil.2022.316125.669079
علیدوستی شهرکی، ناصر، کشاورز، علی و صادق اصل، علیرضا (1401). قاعده‌گزینی جهت پذیرش ادلۀ الکترونیک در نظام حقوقی ایران و آمریکا. مجله حقوقی دادگستری، 86(119)، 271-29۵. doi: 10.22106/jlj.2021.530190.4171
کوهی، خدیجه (1399). تأثیر تجارت الکترونیک در انتقال اسناد تجاری در حقوق ایران. کنفرانس بین‌المللی و ملی مطالعات مدیریت، حسابداری و حقوق ..https://sid.ir/paper/900119/fa
محمدی، سام و میری، حمید (1388). بررسی تطبیقی ارائۀ ادلۀ الکترونیک در دادگاه؛ اشکال و اعتبار آن. دوفصلنامۀ علمی نامۀ مفید، حقوق تطبیقی، 0(۷۶)، 151-178.
مرادی، رامین، روحانی، کارن و نصیری لاریمی، رضا (1399). تمتع از فناوری بلاک‏چین در پرتو مقررات سازمان جهانی تجارت برای مبارزه با فساد. سیاست جهانی، 9(3)، 143-180. doi: 10.22124/wp.2020.16357.2477
میری، حمید و کاویار، حسین (1399). قبولی شخص ثالث در اسناد تجاری. فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، 23(90)، 235-261. doi: 10.29252/lawresearch.23.90.235
مولودی، محمد و فراهانی، رسول (۱۳۹۴). بررسی تطبیقی افشای اسناد و اطلاعات الکترونیکی در ادله اثبات دعوا در حقوق انگلیس، آمریکا و ایران. پژوهش‌های حقوق تطبیقی، ۱۹‌(۲)، ۱۶۴-۱۴۳.
Act, U. E. T. (1999). Hereinafter UETA. Available at httxj://www. law. upenn. edu/bll/ulc/uecicta/eta1299.‏
Geva, B. (2011), The Modernization of the Bills of Exchange Act: A Proposal. Osgoode Hall Law School of York University, bgeva@osgoode.yorku.ca.
Grimm, P. W., Ziccardi, M. V., & Major, A. W. (2009). Back to the future: Lorraine v. Markel American Insurance Co. and new findings on the admissibility of electronically stored information. Akron L. Rev.42, 357.‏ Available at: http://ideaexchange.uakron.edu/akronlawreview/vol42/iss2/2
Watkins, H. (1994). Daubert v. Merrell dow pharmaceuticals, inc.: general acceptance rejected. Santa Clara Computer & High Tech. LJ10, 259. Available at: http://digitalcommons.law.scu.edu/chtlj/vol10/iss1/10
Gabriel, H. D. (2004). Fear of the Unknown: The Need to Provide Special Procedural Protections in International Electronic Commerce. Loy. L. Rev.50, 307.‏, Available at: https://scholar.google.com/citations?view_op=view_citation&hl=en&user=6kIZSd0AAAAJ&citation_for_view=6kIZSd0AAAAJ:2osOgNQ5qMEC
Frieden, J. D., & Murray, L. M. (2011). The admissibility of electronic evidence under the federal rules of evidence. Richmond Journal of Law & Technology17(2), 5.‏, Available at: http://scholarship.richmond.edu/jolt/vol17/iss2/2
 Goldby, M. (2011), The law of electronic commerce. Information & Communications Technology Law, 20(2):153-156
Czaplicki, P. (2021). The Electronic Bill of Exchange Concept from an International Perspective. Białostockie Studia Prawnicze5(26), 187-195.‏
United States v. Barlow, United States Court of Appeals, Fifth Circuit. 568 F.3d 215 2009.
Wolf Lake Terminals, Inc. v. Mutual Marine Ins. United States District Court, N.D. Indiana. Hammond Division, 433 F. Supp. 2d 933 (N.D. Ind. 2005). Available at: https://casetext.com/case/wolf-lake-terminals. (Last Visited 25 April 2021).
Schaghticoke Tribal Nation v. Kempthorne, UNITED STATES COURT OF APPEALS FOR THE SECOND CIRCUIT, No. 08-4735 (2d Cir. 2009).
White v. City of Birmingham, United States District Court, N.D. Alabama, Southern Division. 96 F. Supp. 3d 1260 (N.D. Ala. 2015).
Rambus, Inc. v. Infineon Technologies AG, United States District Court, E.D. Virginia, Richmond Division, 326 F. Supp. 2d 721 (E.D. Va. 2004).